ARIANNA

Op 7 oktober 2021 speelden Krijn Koetsveld,  Le Nuove Musiche en een aantal gastmusici de wereldpremière van de opera Arianna van Claudio Monteverdi in het Muziekgebouw aan ‘t IJ in Amsterdam. Een gigantisch project in samenwerking met het Muziekgebouw en ondersteund door het Fonds Podiumkunsten, het Prins Bernhard Cultuurfonds and Fonds 21.

Op 10 oktober volgde een tweede voorstelling in Theater De Flint in Amersfoort. Vervolgvoorstellingen worden momenteel gepland voor het najaar van 2022.

Arianna, Mythologie, Barok én Hedendaags, de remake van Florian Magnus Maier door Le Nuove Musiche

Krijn Koetsveld, artistiek leider van Le Nuove Musiche, heeft zich volledig laten inpakken door Claudio Monteverdi. Sinds hij op zijn 17-de de muziek van deze componist hoorde, was het ‘liefde op het eerste gezicht’.
Le Nuove Musiche ging met de productie van de opera Arianna, waarvan een groot deel van muziek, op het beroemde “Lamento” na, verloren is gegaan, een groot en bijzonder nieuw avontuur tegemoet. Naar Krijn’s eigen zeggen: “Al die betoverende noten, al die liefelijke poëzie.“

Krijn heeft voor dit project gekozen voor samenwerking met Florian Magnus Maier. Deze componist is een typische bruggenbouwer tussen verschillende muzikale stijlen en genres: extreme metal, (hedendaagse) klassieke muziek, wereldmuziek, flamenco, tango, polyfonie uit de barok, balkanmuziek en elektronische waanzin. Een sterk gevoel voor puls, virtuositeit, een strikte vorm en structuur en een donkere, spirituele sfeer staan centraal. Florian heeft daarbij een voorliefde voor de duistere kanten van de menselijke ziel. Deze combinatie maakt hem bij uitstek geschikt als componist Arianna, waarbij de muziek van Monteverdi wordt verbonden met eigentijdse muziek en thematiek.

Regisseur Sybrand van der Werf is gespecialiseerd in muziektheater, docent drama en dramaturg. Hij heeft daarnaast veel ervaring met figurentheater, wat een belangrijk dramaturgisch onderdeel van Arianna vormt. Deze combinatie van vaardigheden heeft ertoe geleid dat hij als regisseur, dramaturg en bewerker van het libretto aan deze productie is verbonden.

In opdracht van het Muziekgebouw aan ’t IJ is Krijn Koetsveld samen met Sybrand van der Werf en Florian Magnus Maier, op zoek gegaan naar Monteverdi’s Arianna en onderzocht of wat oud lijkt opnieuw tot leven kan worden gewekt. De universele thematiek van de mythe, de oude muziek van Monteverdi, aangevuld met splinternieuw gecomponeerde muziek van Florian Magnus Maier. De teksten van Rinuccini, aangevuld met onder andere een gedicht van de Nederlandse dichter Willem Kloos: het versmelten van stijlen en teksten leidt tot een geheel nieuwe, toegankelijke en actuele voorstelling. Het ‘maakproces’ van ‘Arianna’ was een nauw samenwerkingstraject tussen de componist, regisseur/ dramaturg en artistiek leider. Er vonden intensieve discussies plaats waarin zij gezamenlijk op zoek gingen naar de actuele betekenis van Arianna: thematiek, dramaturgie, de noodzakelijke muzikale stijl (authentieke muziek van Monteverdi, een bewerking of nieuw gecomponeerde muziek?) In het samenwerkingstraject gaat het om totale integratie van disciplines: grenzen vervagen.

Het beeld, het affiche van de opera Arianna

De trailer die in 2019 is gemaakt als deel van de voorbereiding van het project Arianna

Impressies van de Wereldpremière op 7 oktober 2021

Het Arianna artistiek productie team

Krijn Koetsveld, artistieke leiding
Florian Magnus Maier, compositie
Sybrand van der Werf, regie
Andanda Puijk, figurentheater
Sanne Puijk, visueel concept en kostuums

Over Arianna

Arianna, de vrijwel verloren gegane opera van Claudio Monteverdi (1567-1643). De eerste helft van de 17 de eeuw is een politiek en religieus turbulente tijd. Grote maatschappelijke veranderingen staan op stapel: intriges rond de machthebbers, ruzies, liefdes, geheime en geschonden afspraken, oorlogen om de eer te redden en religieus fundamentalisme. Het is tevens de tijd waarin Claudio Giovanni Antonio Monteverdi zijn belangrijkste opera’s componeert.

Het werk van Monteverdi markeert de overgang van Renaissance naar Barok. De componist breekt met oude regels van de polyfonie en heeft vooral aandacht voor de tekstbeleving en emotie. Zijn opera’s zijn onmiskenbare dramatische hoogtepunten, waarmee de canon van de Westerse opera begint. Na het enorme succes van zijn opera Orfeo in 1607 haastten de Gonzaga’s zich om Monteverdi een nieuwe opera te laten componeren, Arianna, op tekst van Rinuccini.

Wellicht inspireerde het overlijden van zijn vrouw Barbera Monteverdi tot het schrijven van het prachtige Lamento d’Arianna, het enig overgebleven muzikale deel van de opera. Daarnaast is het complete libretto van Rinuccini overgeleverd. Beide vormen de inspiratiebron voor een nieuwe muziektheaterproductie van Le Nuove Musiche. De oorspronkelijke mythe. Arianna heeft Theseus geholpen te ontsnappen uit het labyrint en heeft hem daarvoor een zwaard en een kluwen wol (de draad van Arianna) gegeven. Arianna was bereid Theseus te helpen op voorwaarde dat hij met haar zou trouwen en zij samen zouden terugkeren naar Athene. Theseus doodt met het zwaard de Minotaurus die in het labyrint huist, en vindt dankzij de draad van Arianna de uitgang terug. Theseus laat echter op bevel van de Goden Arianna achter op Naxos om zelf koning van Athene te worden.

Deze mythe is nauw met Bacchus verbonden: hij maakt Arianna tot zijn vrouw. Zo wordt ze onsterfelijk en een godin.

De Pers over Arianna

Huiveringwekkend mooi zijn de schril gestreken snaren die Ariadnes weeklacht "Laat mij sterven" inleiden" Dat is hooggestemde poëzie op sublieme klanken die ze stijlvol zingen"
De Volkskrant
(Florian Magnus Maier) heeft met zijn bijdrage duidelijk gemaakt dat complexe meerstemmigheid met een renaissancekarakter maar gedacht vanuit het heden zijn uitwerking bepaald niet mist"uiterst sobere en strakke benadering van deze muziek maakte opnieuw diepe indruk en paste bovendien volmaakt bij de even bescheiden gehouden enscenering""Er ging die avond in de goed bezochte voorstelling een zeer sterke impuls uit van zoveel verbeeldingsvol zangtalent, van de exquise tot in de puntjes verzorgde instrumentale begeleiding en de expressieve veerkracht met de daarmee verbonden fascinerend-evocatieve schakeringen die het gehele theaterstuk beheersten"
Opusklassiek.nl